Kringloopwinkel de Skûûr is te vinden op een prachtige plek: aan de voet van de molen de Phenix. In het seizoen, vooral als de molen draait, wordt de Skûûr flink bezocht. En dat is geen wonder. In de Skûûr worden alle artikelen op een professionele, geordende manier aangeboden en er is volop keuze op allerlei gebied. Zo vind je er prachtige serviezen, leuke keukenspullen, prentenboeken tot encyclopedieën en beschrijvingen van de kunstcollecties en wat niet meer… Alles is gedoneerd door de Amelander bevolking, omdat in hun huishoudingen de artikelen overbodig zijn geworden met de hoop dat in andere gezinnen de spullen een nieuw leven tegemoet gaan. Wat regelmatig gebeurt, zo kun je zien, als je de Skûûr binnenloopt. Eigenaresse Heleen van Meurs doet daarom graag wat terug voor de Amelander gemeenschap. Dit jaar bedacht ze een prachtig initiatief: ze sponsort, samen met haar partner Sip Boelens ‘vriendenbankjes’ voor alle basisscholen.
Heleen van Meurs over de gedachte achter het vriendenbankje
Heleen: ‘Sommige kinderen hebben het op school niet leuk. Ik ben zelf zo’n kind geweest. Wat zou het mooi zijn als pesten niet voorkomt. Ik vind pesten zo’n rotwoord dat ik het zelf bijna niet uitspreek maar het Engelse bullying gebruik. Het idee van het vriendenbankje heb ik gezien op Facebook en het sprak me enorm aan. Als je je eenzaam voelt, kun je bedenken wat je eraan wilt doen. Je kunt gaan zitten op het vriendenbankje. Kinderen, die je zien, kunnen dan besluiten om bij je te komen zitten en je eenzaamheid laten stoppen. Het mooie is dat dit vaak gebeurt: er gaat een tweede en zelfs een derde en vierde kind naar het bankje om zich aan te sluiten. Als je eenzaamheid zichtbaar maakt, lossen kinderen dat blijkbaar op. Ik besloot dit plan te sponsoren en ging op zoek naar iemand, die de bankjes voor de scholen kon maken. Natuurlijk dacht ik daarbij aan Frans Kiewied. Ik heb er expres voor gekozen om het feestelijke onthullen van het bankje aan de kinderen zelf over te laten. Ten eerste omdat dat leuker is en ten tweede omdat ik bang was dat ik vol zou schieten, zoveel doen jeugdherinneringen met je. Op de Kardinaal de Jongschool hebben Jasmijn en Raya het bankje onthuld en David en Jesper onthulden de plaquette met de uitleg hoe je het bankje kunt gebruiken’.
Sketch op de Kardinaal De Jongschool
Roy en Jasper bespreken dat ze al een tijdje Paulina niet hebben gezien en besluiten haar te gaan zoeken op het veldje, op het pingpongpleintje en bij het kleuterpleintje. Maar ze vinden haar niet. Ze vinden haar uiteindelijk op het vriendenbankje. Maar ze kijkt helemaal niet vrolijk en begroet de jongens met een somber klinkende stem. Jasper spreekt haar aan: ‘We dachten dat we even bij je zouden komen kijken’. En Roy zegt: ‘Ja, want we hebben al een tijdje niets van je gehoord’. Jasper vervolgt: ‘We wilden even checken of alles wel oké is met je’. Maar oké is het niet met Paulina, haar gezichtje staat treurig. ‘Ben ik oké?’ vraagt Paulina zich af, ‘dat weet ik eigenlijk niet’. Ze voelt zich op dit moment verdrietig en alleen. ‘Daarom ben ik niet zo gezellig om in de buurt te hebben’, zegt Paulina, ‘daar wilde ik jullie niet mee lastigvallen, zodat jullie je tijd niet verspillen met iemand die verdrietig is’. Roy en Jasper gaan naast Paulina zitten, ieder aan een kant. ‘Wat doen jullie’, vraagt Paulina verbaasd. ‘We zitten hier omdat we je vrienden zijn’, zeggen de jongens. Jasper vertelt: ‘Echte vrienden maakt het niet uit of iemand zich verdrietig voelt of alleen’. En Roy zegt: ‘Het maakt ons niet uit dat je nu even niet gezellig kunt zijn’. En Jasper: ‘Echte vrienden zijn er voor elkaar, dus zijn we hier’. En daar zitten ze dan in stilte. Maar er gebeurt iets met Paulina: haar schoudertjes gaan wat omhoog, ze krijgt een glimlach om haar mond en kijkt de jongens bijna verbaasd aan: ‘Ik voel me een beetje beter, hoe doen jullie dat?’ Dat weten de jongens eigenlijk niet, maar ze zijn er heel blij om. Hoe zou het komen dat ze haar wat blijer hebben kunnen maken? Gewoon, door er voor haar te zijn. Niet meer en niet minder. Zo wordt het bankje goed gebruikt en Paulina, Roy en Jasper krijgen een groot applaus!
Een groot applaus is er ook voor Frans Kiewied en Frans Nieuwenhuis, die de kinderen spontaan toejuichen als Frans de bouwers! Frans Kiewied over het idee en hoe hij het maken van de bankjes heeft aangepakt.
Frans: ‘Heleen vertelde me dat ze iemand zocht voor dit sponsorproject. Ik was onmiddellijk enthousiast over dit leuke, bijzondere idee en besloot mee te doen met de sponsoractie. Ik vertelde Heleen dat ik voor het fabriceren van de bankjes geen vergoeding wilde. Ik ben er ’s avonds met veel plezier aan bezig geweest. Ik heb het ontwerp bedacht en ben daarmee naar Heleen gestapt, het kon immers zijn dat ze iets anders bedoeld had. Maar ze keurde het onmiddellijk goed en Sip (Heleens partner) en ik bestelden hout bij Benno Hesselink. We kozen voor Douglasplanken, hout van de spar van inlandse bomen, maatschappelijk verantwoord dus. Het is prachtig hout, de kleur neigt naar oranje, maar op den duur verkleurt het een beetje naar grijs. Het kan zo in zijn natuurlijke vorm worden gebruikt en heeft buiten een levensloop van tien tot vijftien jaar. We hebben bij Benno in de werkplaats het vierzijdig schaven en schuren gedaan, zodat prachtige gladde planken ontstonden. Daarna hebben we de planken vervoerd naar mijn werkplaats en heb ik in de avonduren de bankjes gemaakt. Eigenlijk is het een projectje van twee Fransen, want Frans Nieuwenhuis heeft met een speciale techniek de letters ‘vriendenbankje’ in de bankjes gemaakt en zwart geschilderd. Hij gebruikte daarvoor een computergestuurde frees. Na de twee Fransen volgden de twee meesters. Meester Radboud de Vos heeft in enkele zinnen beschreven hoe je het bankje kunt gebruiken en meester Peter Kienstra heeft het getekend. Mijn zoon Sander Kiewied van ontwerpstudio Anders heeft daar vervolgens vier kleine plaquettes van gemaakt, voor iedere school één’.
Radboud de Vos over het introduceren op de scholen
Radboud: ‘Toen ik van Peter Kienstra hoorde van dit prachtige plan van Heleen heb ik als intern begeleider op de Kardinaal De Jongschool contact gezocht met de interne begeleiders (IB-ers) van de andere basisscholen. Het plan werd op iedere school met open armen ontvangen. In mijn optiek staat of valt dit project met goede begeleiding. Behalve de bankjes zorgen de IB-ers voor posters in iedere klas en krijgt ook iedere school een plaquette voor buiten naast het bankje die de bedoeling van het bankje uitlegt. Op de Kardinaal De Jongschool ben ik in iedere klas gaan uitleggen waar het bankje voor bedoeld is en heb ik de poster opgehangen. We willen het bankje goed introduceren. Want je hebt kinderen die anders zijn op sociaal emotioneel gebied. Sommigen zijn graag alleen en als ze zich daar prettig bij voelen dan is er niets aan de hand. Maar soms is het alleen zijn niet zelf gekozen, worden kinderen niet begrepen, krijgen ze niet de ruimte en de tijd om hun talenten en bedoelingen te laten zien. Ze kunnen dan vastlopen. Op meerdere manieren proberen we te begeleiden op school. Bijvoorbeeld met het programma ‘rots en water’. In de groepen vier en zeven werken we met dat programma, wat we in groep vier ‘kiezel en druppel’ noemen en in groep zeven ‘rots en water’. Het komt er op neer dat kinderen aanleren sterk te staan als een rots in de ene situatie, maar in een andere situatie kiezen voor begripvol zijn als de flexibiliteit van water, wat langs allerlei minuscule paadjes zijn weg wel vindt. In het onderwijs zijn de eerste zes weken na de zomervakantie bekend als de ‘gouden weken’. Er is sprake van een nieuwe situatie. Ook maken we gebruik van de methode Kwink. De klas maakt zelf onderling afspraken, zoals : hoe zullen we met elkaar omgaan, zullen we bijvoorbeeld altijd reageren op een aardige manier. Ook wij als meesters en juffen nemen ons voor om te spreken in plustaal: ‘Niet rennen op de gang’, wordt ‘loop maar rustig’ en ‘niet fietsen op het schoolplein’ kun je ook zeggen als ‘wil je hier even lopen alsjeblieft?’ Deze week met de onthulling van het bankje sluit daar mooi op aan’.
Nog eens meester Radboud over actie op het vriendenbankje
‘Van twee kanten is de houding actief op het vriendenbankje. Wie plaats neemt op het bankje kijkt om zich heen om te zien, hoe kan ik iets veranderen, zie ik een groepje of een ander kind om me bij aan te sluiten. Een kind wat een ander kind opmerkt op het bankje denkt: daar is iets aan de hand, kan ik helpen of ik heb nog een deelnemer nodig voor mijn spel, wil je meedoen?’
Frans Kiewied, en Heleen van Meurs hebben het laatste woord:
Frans: ‘Ik vind het mooie van mensen, dat ieder zijn kwaliteiten heeft. Kijk naar het voetbal: een goede keeper moet je geen middenvoor willen maken. Zo hebben wij ook de bankjes gemaakt: ieder deed waar hij goed in was’. Heleen lachend: ‘De vriendenbankjes zijn bedacht en gemaakt door en voor vrienden van vrienden van vrienden en dat is nou precies de bedoeling!’
Reacties op de andere scholen
Hanneke Ruygh-Wansink: ‘Bij ons op de Koningin Wilhelminaschool vond de onthulling plaats op dinsdag 30 augustus. Groep drie tot en met acht hadden zich op die dag verzameld in het speellokaal. De leerlingen van groep acht hebben door middel van twee toneelstukjes laten zien hoe je het vriendenbankje kunt gebruiken. Twee leerlingen speelden een hinkelspel na en ontdekten een leerling, die bij het bankje wat verloren rondliep. Ze besloten haar uit te nodigen om mee te doen met het hinkelspel. Het andere toneelstukje ging over een meisje met een heel groot springtouw. De leerlingen beeldden uit hoe ze meer kinderen zochten omdat er te weinig kinderen waren voor het grote springtouw en er zo niemand meer alleen overbleef. Daarna werd het bankje door groep acht naar buiten gedragen en neergezet aan de rand van het speelveld. We zagen dat het bankje ook al werd gebruikt en alle kinderen heel attent naar het bankje gingen om de leerling, die er op had plaatsgenomen uit te nodigen. Kinderen, die ziek waren op de dag van de onthulling werden bijgepraat door hun klasgenootjes. En het is al eens gebeurd dat het bankje een hele dag onbezet bleef. Dat is natuurlijk ook een goed teken!’
Bij OBS het Ienster in Ballum hebben de leerlingen de plaatsing en de onthulling van het vriendenbankje nog te goed, vertelt Elisa de Jong-Bergsma op dinsdag 6 september. Nu op deze dag de plaquette met de uitleg overhandigd is aan de IB-er, gaan ze het bankje en de plaquette plaatsen.
Bij OBS de Schakel uit Hollum werd het vriendenbankje onthuld op woensdag 7 september. ‘Ameland is natuur’, zegt juf Carin Molenaar-van der Haring. ‘We vinden daarom dit onbewerkte bankje erg mooi en berekend voor zijn doel: het is stevig en waait niet weg. We noemen het ook wel ‘het om elkaar denken bankje’. Bij OBS de Schakel heeft juf Carin een foto gemaakt van Heleen van Meurs en Sip Boelens toen ze het bankje kwamen brengen en ze vereeuwigde daarmee dit prachtige initiatief.
