Al twee jaar lang is het geluid van de ratelende rupsbanden, de trappelende hardwerkende paardenlijven en de gefocuste mannenmoed met bijbehorende commando’s, niet te horen geweest. Geen kar die ratelt op de keien, geen imposante paardenkracht, geen ademloos publiek. Geen hardwerkende vrijwilligers. Twee jaar lang geen demonstraties van de paardenreddingboot in Hollum op Ameland. Het is bijna niet voor te stellen. Maar het is de werkelijkheid.

Weer uitvaren

… als alles meezit zal op 16 april 2022 de paardenreddingboot weer uitvaren. Het is een spannende blijdschap! Worden de paarden van stal gehaald, trekken de voerlieden, de walploeg, de vele vrijwilligers weer opgelucht hun pakken uit de kast. Eindelijk! De lancering van de paardenreddingboot in Hollum kan dan weer plaats vinden. Een volstrekt uniek schouwspel. Een staaltje van perfecte samenwerking tussen mens en dier. Een Amelands spektakel. Ameland en de paardenreddingboot horen bij elkaar. Het gebeurt nergens anders in de hele wereld. Alleen daar op dat kleine stukje eiland in de Waddenzee. Een glimp van historie, traditie en verwondering.

Toch zijn er ook zorgen over het in stand houden van de paardenreddingboot van Ameland. Is het een ambacht dat zal verdwijnen? Zijn er op het eiland de juiste paarden voor? En de bijna onvermijdelijke vraag: Is er genoeg geld beschikbaar voor onderhoud aan de boot, wat als er iets stuk gaat. De afgelopen twee jaar lag alles stil. De demonstraties zijn en blijven gratis toegankelijk. Tijdens het schouwspel wordt er door vrijwilligers gecollecteerd. Steeds minder mensen hebben nog contant geld bij zich. De zorgen stapelen zich op. Een groep enthousiaste medewerkers en vrijwilligers bij de Amelander musea buigt zich over al deze vragen en zorgen. Een flinke frisse wind steekt op…

Maritiem Centrum Abraham Fock

Het Maritiem Centrum Abraham Fock in Hollum laat de geschiedenis van het reddingswezen op Ameland zien. Het museum is in het boothuis van de paardenreddingboot gevestigd. Het museum staat bol van de interessante voorwerpen en er zijn spectaculaire films over de reddingboot te zien. Daar staat ook de imposante paardenreddingboot de Abraham Fock, die jaarlijks twaalf keer door paarden vanaf het strand bij Hollum in zee wordt gelanceerd. De lancering van de reddingboot is – samen met een bezoek aan de vuurtoren – de grootste toeristische attractie van Ameland. Elk jaar zijn er duizenden mensen getuige van.

Hoe gaat het met de paarden?

Weten ze straks weer wat ze moeten doen? ‘We hopen dat het goed gaat’, zegt de voorzitter van de Stichting Paardenreddingboot Jan de Vries. Paarden hebben een heel goed geheugen. ‘Hebben ze hun hoofd ergens aan gestoten, dan gebeurt dat niet nog een keer. Paarden vergeten niet snel iets wat gebeurd is.’
En wat te denken van het verhaal van de merrie Gretha. Bij het horen van de stoomfluit – het sein voor redders om in actie te komen – brak zij los uit haar weiland, sprong over hekken en sloten, galoppeerde in haar eentje door de straten van Hollum en arriveerde vaak als eerste bij het reddingbootstation. Klaar om haar aandeel in het redden van mensenlevens te leveren. De paarden van de reddingboot zijn allemaal merries. De dames trekken de kar

Demonstreren hoe het vroeger ging

Tien paarden denderen met de boot door het dorp naar het Zuidwest. Vier paarden aan weerszijden van het onderstel lanceren de boot. De paarden worden losgekoppeld van het onderstel en lopen terug naar het strand. Daarna wordt het onderstel uit het water getrokken. De boot ligt dan al te water en vaart een rondje. Deze reddingboot, de Abraham Fock vaart niet meer uit om schepen in nood bij te staan en mensen te redden. Tot aan 1988 werd de paardenreddingboot ingeschakeld voor reddingen uit zee. Vanaf die tijd vaart de modern geoutilleerde KNRM-boot uit die in de Ballumerbocht permanent vaarklaar ligt.

Op 14 augustus 1979 voltrekt zich een ramp

Het staat in ieder geval bij alle Hollumers in het geheugen gegrift. 14 augustus 1979, een stormachtige wind uit het zuidwesten en een sterke ebstroom. De paardenreddingboot wordt opgeroepen om te hulp te schieten bij het in nood verkerende Duitse schip Windspiel 4. Voor de mannen het in de gaten hebben zuigt het water de oplegger en de paarden voor hun ogen de diepte in. Acht paarden verdronken. De andere mannen op de reddingboot hadden op dat moment nog niets in de gaten van het ongeluk en wisten de vier opvarenden van het Duitse schip te redden. De ramp roept grote emotie op. Vertaald in het prachtige muziekspektakel: Paardenkracht en mannenmoed, een lied, gedichten en vooral in heel veel verhalen. Steeds opnieuw verteld.

Grafmonument

De paarden zijn aan de oostzijde van het Reddingbootpad in de duinen begraven. Een gedenksteen herinnert aan de rampdag.

Stichting Paardenreddingboot Ameland

Dankzij de Stichting Paardenreddingboot Ameland, in 1988 opgericht, is de lancering van de reddingboot ongeveer twaalf keer per jaar te zien tijdens demonstraties. Maar nu moet er redding komen voor de paardenreddingboot zelf. Daarom heb ik in het Maritiem Centrum in Hollum een gesprek met Jan de Vries, voorzitter van de Stichting Paardenreddingboot Ameland, met Jaap de Boer, gedreven vrijwilliger bij dit museum, en Aleida Edes en Jelle Westra beiden werkzaam bij de Amelander musea.

Vrienden van de Paardenreddingboot Ameland

Als je wilt helpen kun je vriend worden van de Paardenreddingboot Ameland. Voor 15 euro per jaar ben je vriend van een levend erfgoed. Meld je aan bij Jaap de Boer: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Dat geldt ook voor het Hollumer bedrijfsleven. Denk eens in, duizenden mensen bezoeken jaarlijks de demonstraties. Dat zijn heel veel mensen die naar Hollum komen. Als dank voor de sponsoring worden de bedrijven vermeld op de website en in het museum.

De laatste paardenreddingboot

Tot de Tweede Wereldoorlog werden op meer plaatsen langs de Nederlandse kust roeireddingboten door paarden naar zee getrokken. Er waren nog voldoende werkpaarden op boerenbedrijven en voor de schelpenvisserij beschikbaar. Na de Tweede Wereldoorlog werden de roeireddingboten vervangen voor de zwaardere motorstrandreddingboten die met waterdichte tractoren naar zee werden getrokken. De laatste paardenreddingboot op Ameland werd daardoor een wereldberoemde traditie.

De Amelander Paardenreddingboot van Ameland zal toch niet als laatste van het wereldtoneel verdwijnen? Het denkteam van de Amelander musea zit vol ideeën. Zo komen er excursies buiten de demonstraties om. Een heuse rijdende winkel zal de paardenreddingboot op zijn tochten begeleiden. Ook met koffie, thee en ijsjes. Er borrelen nog veel meer plannen, zoals bijvoorbeeld een Qr-code hanteren, om ook digitaal te kunnen collecteren. Educatie, een speaker ter plekke. En er zit nog meer in het vat.

Vrijwilligers

Zonder de hulp van de vele vrijwilligers kan de reddingboot niet uitvaren. De Amelander musea zijn op zoek naar mensen die zich in willen zetten om de historie en cultuur van Ameland in stand te houden. Meld je aan bij William Beijaard, directeur van de Amelander Musea, via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Koninklijk bezoek

Jan de Vries hoopt op zoveel mogelijk aanmeldingen van Vrienden van de Paardenreddingboot Ameland.
En hij heeft nog een wens. Heel graag wil hij onze koning, Willem Alexander, uitnodigen om het Hollumer paardenspektakel bij te wonen. ‘Hij is nog niet geweest. De koninginnen Wilhelmina, Juliana en Beatrix wel.
De foto’s hangen in het Maritiem Centrum. Ik kan hem zelf niet uitnodigen, dat moet via de juiste wegen. Maar langs deze weg kan ik wel iedereen uitnodigen om de unieke lancering van de Paardenreddingboot in Hollum te komen meemaken en te beleven.’

Word vriend van de Paardenreddingboot Ameland

Vriendschap is altijd waardevol en juist in deze tijd zijn vrienden onmisbaar!
Meld je aan bij Jaap de Boer:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Maritiem Centrum Abraham Fock
Oranjeweg 18
9161 CC Hollum Ameland
www.amelandermusea.nl
telefoon: 0519 - 542737