De Amelander pioniers Sijbrand Alblas en Engbert van der Meulen spreken met veel passie en bezieling over ‘De Plaats’ in Hollum, de ‘pioniersplek’ van Ameland die over twee maanden alweer vier jaar bestaat. Heel veel mensen – zowel gasten als eilandbewoners – weten de weg naar de prachtig gerestaureerde boerderij in de Oosterlaan in Hollum al te vinden, maar als het aan de beide heren ligt, voelen alle Amelanders over een tijdje zich er welkom.

In februari bestaat De Plaats alweer vier jaar. Maar de eerste tafelgesprekken dateren al van drie jaar eerder. De toenmalige initiatiefnemers hebben zich eerst goed georiënteerd en verdiept in de vraag of zo’n pioniersplek op Ameland haalbaar was.

Pionieren

Overal in Nederland hebben veel kerken al jarenlang te maken met een teruggang in het aantal mensen dat een kerkdienst bezoekt. Binnen de landelijke protestantse kerk is hierover nagedacht en is het ‘pionieren’ ontstaan, een nieuwe vorm van kerk zijn voor mensen die niet of niet meer naar een kerk gaan. ‘Pionieren is een andere manier van kerk zijn,’ vertelt ds. Sijbrand Alblas. ‘De kerk wil veel meer verbonden zijn met de plek waar je woont. Hoe kun je vormen geven aan zingeving. Het is de context, die er toe doet. Verbinding maken met de mensen die er wonen.’ De Plaats in Hollum is een pioniersplek. Landelijk zijn er circa 130 pioniersplekken.

‘Traditionele kerken spreken jongeren minder aan. Dat is een landelijke, maar ook lokale ontwikkeling. Als kerk willen we verbinding maken met jongere generaties,’ aldus Sijbrand Alblas. ‘Dat doen we met andere activiteiten die laagdrempelig en voor iedereen toegankelijk zijn,’ vult Engbert van der Meulen aan, ‘Je achtergrond doet er niet toe, het maakt niet uit of je nu wel of niet kerkelijk of gelovig bent. We hebben in De Plaats de Pioniersstoel staan. Deze stoel is anders dan alle andere stoelen, en dat illustreert precies ons gevoel: iedereen is welkom!’

Terwijl de maatschappij de laatste tijd behoorlijk polariseert, wil De Plaats dit juist niet en slaagt hier ook in. Naast een warm welkom voor de jongeren moet De Plaats ook een pioniersplek voor andere doelgroepen zijn. ‘We zijn er achter gekomen dat ook ouderen behoefte hebben aan een andere vorm van kerk zijn. Dat blijkt wel uit de belangstelling voor activiteiten als de maandelijkse ‘Pas op de Plaats’-maaltijd (waarbij iedere maand een ander land als thema voor de maaltijd centraal staat), de Stamtafel op vrijdagmorgen, de sing-inn op dinsdagavond en de rolstoelwandeling,’ vertelt Sijbrand Alblas enthousiast.

Omgaan met de pandemie

De Plaats was nog maar goed twee seizoenen bezig toen de corona pandemie zich aandiende. Engbert van der Meulen: ‘In de eerste lockdowns vielen we met De Plaats eigenlijk helemaal stil. Maar we ontdekten al gauw dat we konden inspelen op de gevolgen van de lockdown: onder de beperkende maatregelen lukte het ons om er voor de kwetsbare mensen in de Amelander gemeenschap te zijn.’ Ondanks de pandemie vindt Engbert van der Meulen dat de doelstellingen van De Plaats gehaald zijn: ‘We zijn verschrikkelijk snel gegroeid in het aantal activiteiten dat wij organiseren, en ook is de belangstelling voor deze activiteiten snel toegenomen.’
Sijbrand Alblas vult aan: ‘Dat is natuurlijk ook te danken aan een goed team van vrijwilligers. Iedereen is erg enthousiast, kijk maar naar Rock Solid en Place-to-be. Het zijn de jongeren zelf die graag willen blijven terugkomen, ze vinden het hartstikke leuk. En het is niet alleen gezellig, maar je hoort van hen ook hoe ze tegen de wereld aan kijken. Je ziet dat er dus ook bij jongeren behoefte is aan verdieping.’

‘In coronatijd zijn we speurtochten gaan organiseren, met Bijbelse verhalen bij deze speurtochten,’ vervolgt Sijbrand Alblas, ‘Er is inmiddels een vaste groep die mee doet, maar ook gasten die spontaan mee doen zijn verrast dat dit hier allemaal mogelijk is. ’s Zomers zijn we vooral gericht op de badgasten, ’s winters daarentegen vooral op de eilanders.’

Zinzoekersweekends

In 2020 zijn we gestart met het organiseren van ‘zinzoekersweekends’. De Plaats organiseert circa vijf weekends per jaar voor mensen die op zoek zijn naar spiritualiteit, zingeving, rust en verdieping, en biedt tijdens deze weekends een plek van ontmoeting met elkaar, met jezelf en met God. ‘Mensen weten de weg naar deze weekends inmiddels goed te vinden. De reserveringen voor 2022 stromen al binnen. Voor je het weet is het volgeboekt. De pilot-fase is voorbij. Er is blijkbaar veel behoefte aan,’ aldus Engbert van der Meulen.

De Plaats kan zich in een toenemende belangstelling van de eilandbewoners verheugen. ‘Er komen steeds meer eilanders. We willen er graag voor de Amelanders zijn. Je ontmoet mensen hier op een ongedwongen manier, ook mensen van buiten het eiland. Er ontstaan hier nieuwe vriendschappen.’ Wie er nog niet geweest is, moet zeker eens een kijkje gaan nemen. De Plaats heeft binnen een warme, gezellige uitstraling, het oogt als een grote huiskamer. Engbert van der Meulen bevestigt dit: ‘Er zijn hier al verjaardagen gevierd, lief en leed wordt hier met elkaar gedeeld.’

Passie voor De Plaats

Sijbrand Alblas is bij zijn benoeming tot predikant van Hervormd Ameland voor 60% aangesteld voor het pionieren. Bij de opening van De Plaats enkele jaren geleden is Engbert van der Meulen aangesteld als beheerder. Maar intussen hebben beide mannen vele uren per week extra in het pionierswerk in De Plaats zitten, veelal op vrijwillige basis. Ze doen dat met veel passie en enthousiasme omdat ze er zo veel voor terug krijgen: ‘Je haalt heel veel uit je werk, het verrijkt mijn leven,’ zegt Engbert van der Meulen.

Sijbrand Alblas en Engbert van der Meulen hopen van harte dat steeds meer mensen de weg naar De Plaats weten te vinden: ‘Het moet een bekende pleisterplek in Nederland worden, een plek van bezinning, temidden van een schitterende omgeving. Een plek om te reflecteren op je leven, op je geloof. Het eiland doet veel met mensen. Je kunt je verdriet hier achterlaten en nieuwe energie mee terug nemen. Hemel en aarde staan hier net wat dichter bij elkaar,’ aldus Sijbrand Alblas.