Dat Covid-19 nagenoeg alle bedrijven op het eiland een zeer lastig jaar heeft bezorgd, is geen nieuws meer. Maar er is één groep die er wel erg uitspringt in negatieve zin. Naast een slecht voorseizoen, zijn ze ook in de zomer en het najaar zwaar getroffen wegens annuleringen: de groepsverblijven. Het is inmiddels september en de groepsaccommodaties hebben nog steeds een ongelooflijk lage bezettingsgraad. Is er voor hen al licht aan het einde van deze tunnel?
Rode cijfers
September is normaal gesproken de maand dat tieners en twinti-gers het eiland opvrolijken omdat ze de aftrap doen van het nieuwe schooljaar. Schoolreisjes, de in-troductiekampen van hogescho-len en universiteiten maar ook muziekkorpsen en sportvereni-gingen bezoeken vaak ieder jaar opnieuw Ameland. Behalve in 2020. Hotels en appartementen, die zich dikwijls richten op ge-zinnen en kleine gezelschappen, kunnen hun jaar ook niet met winst afsluiten. Toch kon deze groep recreatieondernemers door de goede zomer vaak wel de vaste kosten van het jaar nog halen door na juli weer gasten te ontvangen. Voor de groepsac-commodaties lag dat dit jaar he-laas heel anders.
Stapelbedden er uit, boxspings er in
Lange tijd was het onzeker of en wanneer precies de groepsver-blijven weer gasten mochten ontvangen. De gemeente gaf rond 1 juli aan dat groepsaccommoda-ties, onder voorwaarden, weer open mochten. Echter hadden de meeste groepen (zo niet alle) tegen die tijd al geannuleerd en nieuwe groepsreizen kunnen niet last-minute nog geregeld worden. Sommige accommodaties hebben geprobeerd met losse kamerver-huur of tenten op hun terrein nog wat van hun zomerseizoen te maken. Creatieve initiatieven om het jaar door te komen.
De blik op de toekomst, wat doet 2021?
Een aantal eigenaren van groeps-verblijven heeft een baan naast hun onderneming zodat er wel een inkomen is. Dat is echter lang niet voor iedereen het geval. Vereniging Groepsverblijven Ameland (VGVA) weet wat er op het eiland speelt. De meeste groepsaccommodaties die zij ver-tegenwoordigen hebben onge-veer 90% minder inkomsten ge-had dan in 2019. De meeste groe-pen hadden wel een aanbetaling gedaan, maar die werd toch vaak weer teruggestort. Een eigena-resse van een groepsverblijf ver-telt: ‘Je denkt toch vooruit en wilt je vaste groepen niet kwijtraken. Als je wilt dat ze in 2021 bij je terugkeren dan moet je toch coulanter zijn dan dat in de kleine lettertjes van het contract staat opgenomen. Veel scholen waren ons dankbaar en hebben nu al geboekt voor mei/juni 2021.’ Er was een enkele grote groep van 46 personen die wel wilde komen, maar dat hebben de ondernemers toch maar afgewezen, omdat ze niet het risico wilden nemen dat ‘hun groep’ het virus naar het eiland zou brengen.
Sommige eigenaren overwegen serieus om, liefst deze winter nog, hun groepsaccommodatie om te bouwen naar appartementen waar ze kleine gezelschappen kunnen ontvangen. Reden? ‘Nog zo’n rampjaar is de doodsteek voor veel bedrijven. Deze doelgroep blijft in geval van een voortsle-pende Coronatijd nog wel reisjes boeken. Anderen vrezen dat Ame-land de groepen dan wel zal mis-sen, want het geeft wel een gezel-lige sfeer op het eiland.’
Kijken naar wat er wél kan
Inmiddels komen middelgrote groepen ook weer mondjesmaat naar Ameland. De VGVA heeft geholpen om voor al haar 50 le-den veiligheidsprotocollen op te stellen, zodat er weer groepen kunnen worden ontvangen. Zo mag ieder stapelbed nog maar door één persoon worden ge-bruikt: een capaciteitsreductie van 50% per zaal/kamer. Maar het geeft wel weer mogelijkheden om binnen de gestelde regels te on-dernemen.
Hogeschool Van Hall Larenstein te Leeuwarden heeft een aantal relatief kleine studierichtingen. De opleiding International Busi-ness kwam bijvoorbeeld met vier studenten naar het eiland. De groep Agrarisch Ondernemer-schap met twaalf en Agrarische Bedrijfskunde met zeven studen-ten. De directie van de hoge-school had vooraf aan de docenten gevraagd een aangepast pro-gramma te maken. Ze kregen een overzicht van alle activiteiten met een borging of het kon wor-den uitgevoerd binnen de ander-halvemeterregel. Studenten on-dertekenden het Coronaprotocol van zowel de school als de groeps-accommodatie. Uitgaan mocht alleen op terrassen en er was een avondklok om 23.00 uur ingesteld om de verleidingen niet te groot te laten worden. Overdag was het programma vol met excursies en gastcolleges waarbij de afstand en hygiëneregels konden worden gehandhaafd.
Het tijdelijke ‘nieuwe normaal’
Zo bezochten de Leeuwarder studenten het bedrijf Outdoor Ameland, waar ze een gastcollege kregen van de ondernemers en vervolgens op de Noordzee gin-gen watersporten. Bij het klim-centrum, gelegen in De Vleijen, werden de studenten opnieuw uitgedaagd om individuele op-drachten te doen. Docenten leg-gen uit: ‘We hebben dit jaar het programma verschoven van teamactiviteiten naar individuele ontplooiing en zelfreflectie. Dat is net zo goed leerzaam én gezellig. Er werden opdrachten uitgevoerd die studenten aan het denken zetten hoe zijzelf functioneren, welke risico’s ze nemen op het water en wat ze wel of niet dur-ven op grote hoogte in het klim-park.’ Ook het vissen bij de forel-lenkwekerij te Buren ging prima. Een viertal studenten koos voor een natuurexpeditie met Theo Kiewiet om meer te leren over de biodiversiteit van het eiland. Theo bewaakte zelf zeer goed de afstandsregels en ook de studen-ten zijn er na een half jaar inmid-dels aan gewend. Wat dat betreft is het inmiddels toch echt wel ‘het nieuwe normaal’ geworden. De studenten hoefden trouwens ook niet te verhongeren doordat het programma van te voren goed was afgestemd met de horecaon-dernemers op het eiland. Twee-maal werd een restaurant afge-huurd op een gunstig tijdstip voor de ondernemers, zodat de groep daar met de anderhalvemeterre-gel een maaltijd kon krijgen. Een bbq bij de kampeerboerderij was ook makkelijk te organiseren.
Studenten Agrarisch Onderne-merschap vertellen: ‘Wij zaten sinds maart al thuis op de boerde-rij. Deze hele klas heeft elkaar het afgelopen half jaar niet kunnen zien en we kregen volledig digi-taal onderwijs. Thuis was het heel hard werken en was er behoorlij-ke spanning aan de keukentafel om het hoofd boven water te houden. Veel van ons hebben een thuisbedrijf dat bijvoorbeeld bloembollen exporteert of pata-taardappelen verbouwt. De schu-ren lagen vol met deze producten, omdat er gewoon geen vraag naar was. We hebben hier nu drie fijne dagen gehad en de regels zijn keurig nageleefd, want niemand heeft er toch belang bij ziek te worden of slecht in het nieuws te komen?’
De samenwerking zoeken, kansen zien
Zullen de groepen in 2021 alle-maal weer terugkomen? Onder-nemer van Outdoor Ameland, Pieter Helfrich, is daar niet hele-maal zeker van. De tijd dat het vanzelf ging is nu wel voorbij. ‘We zullen als ondernemers van groepsactiviteiten/-accommodaties moeten kijken hoe we elkaar kunnen helpen en versterken om de groepen weer naar ons eiland te kunnen krij-gen. Eigenlijk is er nu al heel veel mogelijk binnen de regels. Hele-maal op dit eiland, waar we ons gespecialiseerd hebben in toeris-me, kunnen we onze diensten aanpassen.’ Een voorbeeld is het alternatieve programma dat ze maakten voor de studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein. In plaats van met elkaar teamspel-len te doen, werd een mini-ondernemerschap college gege-ven met een praktijkopdracht in de open lucht, op afstand van elkaar. ‘De studenten gingen ver-volgens ideeën pitchen hoe ons bedrijf zich verder zou kunnen ontwikkelen. Er kwamen veel nuttige tips uit waar wij wat aan hebben. Zo hadden we toch met elkaar een mooie opdracht die ochtend.’ Kortom: met de nodige aanpassingen, kunnen middelgro-te groepen toch best een goede tijd hebben samen, binnen de geldende afspraken.
Voor vragen of delen van creatieve oplossingen over de toekomst van onze groepsaccommodaties en de toerist van de toekomst op Ameland kunt u contact opnemen via VGVA Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
