Bezoekers van Cultuur en Historisch Museum Sorgdrager in Hollum op Ameland kunnen genieten van het prachtige werk van Henk Helmantel. Henk Helmantel is een Nederlandse kunstschilder. Hij wordt gerekend tot de Noordelijke realisten en de Onafhankelijke realisten. Onafhankelijk realisme is een kunststroming van de hedendaagse kunst betreffende realistische kunst en is afgeleid van een groep hedendaagse Nederlandse realisten die onafhankelijk van het reguliere kunstcircuit en de gevestigde kunstwereld een groot publiek weten te bereiken met hun werken. De afbeeldingen zijn altijd herkenbare voorstellingen. Helmantel neemt je mee in zijn wereld. Hij schildert veel stillevens en interieurs van middeleeuwse kerken en kloosters. Als toeschouwer stap je in gedachten de fascinerende, mystieke ruimtes binnen. Hij richt zich met name op de romaanse en vroeggotische bouwkunst, zowel in Nederland als andere gebieden in West-Europa. Op locatie maakt hij een lineaire tekening. Zodoende krijgt hij volledig inzicht, qua licht, kleur en compositie. Later werkt hij dit uit in zijn atelier in Westeremden in Groningen. Hij maakt geweldige stillevens. Adembenemende composities en een lichtinval die je doet denken aan Meesters als Rembrandt. Helmantel is een Meester van deze tijd. Zijn werk vindt in brede kring en internationaal grote waardering.

Kunstmaand Ameland en expositie Amelander musea

Henk Helmantel was tijdens de Kunstmaand Ameland van 2019 één van de deelnemende kunste-naars. ‘Ik had al twee keer eerder meegedaan. Aanvankelijk had men een expositieruimte in een kerk voor mij in gedachten. Mijn voorkeur en een goed gevoel ging uit naar het museum Sorgdrager. Kort nadien werd ik gebeld dat ze akkoord gingen en werd de vraag gesteld of ik na de Kunstmaand nog een lange tijd mijn werk wilde laten hangen in het museum in Hollum.’

22 werken hangen in de prachtige expositieruimte van het museum. Waaronder kleine schilderijtjes van dode vogeltjes. Vanwaar de fascinatie voor dode vogeltjes? ‘Ik vind ze aandoenlijk. Ik wil een monumentje voor ze oprichten. Mijn dorpsgenoten brengen va-ker een dood dier. Het is bekend dat ik ze schilder. Zo kwam de koster van de Gereformeerde kerk eens aan met een ijsvogeltje. Hij was tegen de kerk aangevlogen’. Door ze te schilderen blijven ze leven!

Academie Minerva in Groningen

Helmantel volgde van 1961 tot 1965 de opleiding tot kunstschilder aan de Academie Minerva in Groningen. In 1967 vestigde hij zich in zijn geboortedorp Westeremden om het vak uit te oefenen. Later volgde verhuizing naar de pastorie naast de Andreaskerk. Nadat Helmantel hier de eigenaar van werd, ontdekte hij in de tuin de fundering van de oude middeleeuwse pastorie, in Groningen een Weem genoemd. Na enkele jaren rijpte het plan om deze oude pastorie weer op te bouwen. De vroegere schuur is nu een riante expositieruimte voor de vaste collectie van zijn eigen werk.

Inspiratie

‘Rembrandt van Rijn en Johannes Vermeer, Hollandse meesters uit de Gouden Eeuw zijn een belangrijke bron van inspiratie voor mijn werk. Ik ben een waarnemer. Ik wil in mijn werk ook suggestie aanbrengen. Niet alles krampachtig vastleggen, iets van een vermoeden achterlaten. Ook Rembrandt schilderde als zodanig. In zijn schaduwpartijen zitten spannende indrukken. Ook de oude Vlaamse meesters Jan van Eyck en Pieter Bruegel spreken mij aan. Toch gaat mijn voorkeur uit naar de schilders van de Gouden Eeuw. Ik geloof in de schoonheid van de schepping. De werkelijkheid recht doen. Het is de opdracht van de Schepper die ik gekregen heb. Natuurlijk is het een gave en in combinatie met talent moet je jezelf daarvoor de ruimte geven. Al 53 jaar ben ik met succes be-roepsschilder. Ik heb vandaag ook de hele dag geschilderd. Ik wil niets anders. Ik doe het graag!’

35 jaar Museum Helmantel

Wegens de coronamaatregelen kon zijn eigen museum niet zoals gepland in mei open. Vanaf 1 juni werden de deuren geopend en kunnen bezoekers de nieuwe tentoonstelling van Helmantel zien. De nieuwe tentoonstelling heet: Helmantel thuis – 35 jaar Museum Helmantel. Vanaf het begin van dit museum in 1985 tot heden zullen ongeveer 65 schilderijen van de hand van Helmantel een beeld van deze periode weergeven. Stillevens en interieurs van kerken en kloosters zullen als gewoonlijk de hoofdmoot vormen. Ook dit jaar zijn er weer een aantal nieuwe werken te zien.

Nieuw boek

Onlangs is een nieuw boek verschenen. ‘Licht dat leven doet’ van Henk Helmantel en André F. Troost. Troost is schrijver van gedichten en kerkliederen. In dit prachtige boek brengen ze hun kunstwerken bijeen. Opmerkelijk is dat het schilderij op de voorkant van het boek, een stilleven, nu te zien is in de expositie van Helmantel in het Sorgdragersmuseum in Hollum.

Standvastig in de keuze van onderwerpen

U bent heel standvastig in de keuze van wat u schildert. ‘Ik kan alles schilderen, portretten, land-schappen. Maar stillevens en interieurs van kerken en kloosters gaat mij het beste af. Je moet doen waar je goed in bent’!

De olieverfschilderijen van Henk Helmantel zijn tot 25 oktober 2020 te zien in Museum Sorgdrager, Herenweg 1 in Hollum op Ameland.