Het hartverwarmende applaus voor alle zorgmedewerkers in de coronacrisis deed me denken aan zo’n drie jaar geleden. Toen staken honderden Amsterdammers op die manier burgermeester Van der Laan een hart onder de riem. De geliefde man lag doodziek in zijn ambtwoning en kon enkel met moeite zwaaien voor zijn raam, om te laten zien dat hij er was. Dit is wat ons Nederland sterk maakt, het onvoorwaardelijk verenigen. Niet alleen als Oranje hoge ogen gooit op het WK voetbal, maar juist ook op de minder euforische momenten.
Nu ons land worstelt met het coronavirus zien we de ware aard van ons eigenaardige volkje. Of eigenlijk meerdere aarden. Want kwetsbaar en applaudisserend is slechts één van de gezichten, die ik in afgelopen maanden voorbij zag komen. Want kom op, wij zijn nuchter, toch? Misschien wel het meest vrijgevochten volk ter wereld, wetten laten we ons niet zomaar opleggen. We kunnen ons bloed laten koken als iemand aan Zwarte Piet komt, maar wanneer de eerste corona dode valt in Nederland slapen we er niet minder om. Want dat zijn wij, nuchter.
Maar ineens krijgen we het Spaans benauwd, de nuchterheid verliest het plots van blinde paniek: we gaan hamsteren, en niet te zuinig. Wat voorzichtig en nog enigszins begrijpelijk begint met het inslaan van desinfectie middeltjes, vloeit over in een bizarre run op uitgerekend wc papier. Want we zijn nergens bang voor, maar 16 pakken wc papier is gewoon altijd fijn om in huis te hebben. Ik kan uit eigen ervaring vertellen dat het best ongemakkelijk voelt wanneer je naar de supermarkt moet omdat je wc papier écht bijna op is. Gelukkig was daar onze Premier Rutte, die tijdens een werkbezoek aan de Albert Heijn riep dat we de komende tien jaar met een gerust hart kunnen poepen. Komt die nuchterheid toch weer even om de hoek kijken.
Met de handen nog vol boodschappen als noodvoorraad, lijkt de hamsterende Hollander weer tot bedaren te komen. Massaal op het puntje van onze stoel zien we hoe onze Koning het land toespreekt; ‘let een beetje op elkaar’, klinkt het. Hoopvol maar alarmerend schudt hij ons wakker, samen moeten we dit doen. Als sneeuw voor de zon verruilen we even nuchterheid én paniek voor verbondenheid. Als lichtpuntjes in elk beladen journaal, horen we hoe ontroerende initiatieven het verschil maken. Ouderenuurtjes worden ingelast bij de supermarkt, vrijwillige gastouders melden zich en zorgmedewerkers krijgen de waardering en respect die ze verdienen.
Ook dát doet zo’n crisis met ons. De dikke jas van nuchterheid gaat uit en ons zorgzame hart verbindt een heel land. Als deze storm straks is overgetrokken en wij weer lekker nuchter zijn, laten we dat applaus er zo nu en dan inhouden. Gewoon voor wie het nodig heeft. Precies zoals Eberhard van der Laan zei, net voor hij afscheid van ons nam: Zorg goed voor elkaar.
