In ‘Wadden in Beeld’ hebben verschillende beheerorganisaties de meest opvallende trends in het Waddengebied in 2019 in beeld gebracht. Naast een overzicht van de ontwikkelingen in de natuurwaarden is in deze vijfde jaargang veel aandacht voor de cijfers van gemeenten op sociaaleconomisch, demografisch en cultureel vlak.
Zo is de Waddenbalans ontwikkeld. Dit is een nieuw systeem dat ingewonnen data op het gebied van people-planet-profit in samenhang brengt. Het blijkt dat de gemeenten Ameland en Vlieland hoog scoren op duurzaam gebruik van het Waddengebied. De meer industrie georiënteerde gemeenten Den Helder en Delfzijl sluiten, niet onverwacht, de gelederen.
Demografische ontwikkelingen In 2019 is een eind gekomen aan de bevolkingskrimp in het Waddengebied. In alle Waddengemeenten samen is de bevolking voor het eerst sinds vele jaren weer toegenomen, en wel met 1.700 personen. Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt doordat er voor het eerst sinds jaren sprake is van een vestigingsoverschot op álle eilanden. Desondanks is de totale bevolking nog wel ruim 5600 personen kleiner dan in het referentiejaar 2012, maar de dalende lijn is omgebogen.
Dynamiek Ook is een begin gemaakt met het ontwikkelen van indicatoren voor het volgen van de kernwaarde ‘morfologische dynamiek’ in het waddensysteem. Uit een rangschikking van ingeschatte effecten blijkt dat met name dijken, dammen en kwelderwerken een grote impact hebben op de natuurlijke dynamiek.
Veranderende natuurlijke verhoudingen Wadden in Beeld besteedt uiteraard ook veel aandacht aan de natuur op het Wad. Op de gemengde schelpdierbanken in de Waddenzee veranderde de verhouding mossels–Japanse oesters. Voor een weerbaar voedselweb is het waardevol dat de mossel letterlijk terrein wint op deze exoot.
In 2019 zijn er veel onderzoeken verschenen over vogels. De aalscholver, lepelaar en de brandgans vallen op door hun goede groeicijfers. Daarentegen krijgen de bonte strandloper en de tureluur het steeds moeilijker.
Waar zijn de zeehonden? Na jaren van groei lijken de aantallen zeehonden te stabiliseren. In de Nederlandse Waddenzee is zelfs een lichte daling te zien. Dat is opmerkelijk omdat het aantal geboren pups nog steeds stijgt. De oorzaak hierachter is vooralsnog niet duidelijk.