Op het moment dat deze editie van De Amelander verschijnt, zijn de gemeenteraadsverkiezingen net achter de rug. Iets waar we ons de laatste weken – of althans, toch de geïnteresseerde mensen – veelal druk om maakten. Net als dat we dat in de laatste twee jaar deden om corona. Dat spook lijkt voor nu eventjes verleden tijd. Laten we vooral ook hopen dat het zo blijft. Ergens bizar, want ruim drie maanden geleden zaten we wat dat betreft nog vol in de ellende. Een gekke gewaarwording. Maar dat valt allemaal in het niet bij wat er nu in de wereld gaande is. Een understatement, voor zover dat nodig is.
Natuurlijk, er voltrekken zich op grote schaal overal ter wereld verschrikkelijke feiten. Vaak een ver-van-ons-bed-show. Maar de inval van Rusland in Oekraïne brengt oorlog dichterbij dan ooit. Wie denkt dat het ook nu niet meteen om de hoek ligt, dat klopt. Misschien komt het dichterbij als ik vertel dat de Zuid-Spaanse stad Málaga vanaf ons eiland qua kilometers en reistijd langer reizen is, dan dat het naar de Oekraïense hoofdstad Kiev is. Die prachtige, historische stad die op het moment van schrijven zwaar onder vuur ligt van Rusland.
Toen oorlogsmisdadiger Vladimir Putin besloot aan zijn 'speciale militaire missie' te beginnen in de Donbas-regio eind februari, was daar een lang conflict aan voorafgegaan dat al duurt sinds 2014. De annexatie – simpelweg landjepik – van schiereiland De Krim was daar al onderdeel van. Na het erkennen van de enkelzijdig onafhankelijk uitgeroepen volksrepublieken Donetsk en Luhansk, maakte het Kremlin op slinkse wijze de weg vrij om met militairen beide oblasten te beschermen tegen wat Putin noemt 'de genocide die Oekraïne pleegt op Russische burgers'. De enige die genocide pleegt, is hijzelf.
Het was Putin namelijk niet te doen om Donetsk en Luhansk. Rusland viel Oekraïne als land in z'n geheel aan. De democratie in dat land leunt steeds meer tegen Europa aan en dat zien de Russen niet zitten. Het werd Putin te heet onder zijn voeten. Hij had het gemunt op Kiev en het afzetten van de huidige president Volodymyr Zelensky, om meer grip op Oekraïne te krijgen. Tot op het moment van schrijven is de oorlog een stuk minder voorspoedig verlopen vanuit Russisch perspectief, dan dat Putin had gedacht. Met dank aan de heldhaftige mensen in Oekraïne én geboren daadkrachtig leider Zelensky, een man met stalen ballen.
Maar ook dankzij de moderne technieken die zand in de motor van de propagandamachine hebben gestrooid. Het Kremlin beheert in Rusland vrijwel het gehele medialandschap. Nergens werden beelden getoond over de oorlog in Oekraïne, er waren louter berichten over de strijd die 'goed' verliep. De burgers in Rusland zelf krijgen vrijwel niets mee van wat er in het buurland gebeurt. Daar waar intussen honderden tot duizenden onschuldige burgers zijn gedood door de Russen. Maar via social media en hackers die de Russische televisiezenders hebben gekraakt en daar wél beelden van de oorlog hebben laten zien, ontstaat er met name onder jongere generaties Russen steeds meer weerstand tegen Putin.
Eventjes was ikzelf bang dat de Russische invasie een opstap zou zijn naar de Derde Wereldoorlog. Gelukkig is dat tot op heden uitgebleven. Het schrijnende aan de hele situatie is wel dat het zich kranig werende Oekraïne speelbal is geworden in een heropleving van de Koude Oorlog. Hoewel de Europese Unie en de Verenigde Staten zware sancties aan Rusland oplegden, blijven ze militair ver weg van de oorlog in Oekraïne. Dat alles heeft te maken met de dreiging vanuit Rusland met kernwapens. Iedere militaire inmenging van het Westen laat een kernoorlog escaleren. Putin is crimineel genoeg om die kernwapens in te zetten.
Gelukkig heb ik vroeger de oorlog niet meegemaakt. Maar mijn opa's en oma's wel. Eentje daarvan leeft er nog. Ik leerde hoe diepgeworteld de haat van de goeden in de oorlog tegen de slechten was, de vijand en de verraders. In dat kader maak ik me toch ernstig zorgen. Precies een jaar geleden vonden namelijk de Tweede Kamer-verkiezingen plaats. Ook hier op Ameland. 263 eilanders stemden op de PVV-partij van Geert Wilders, 130 deden dat op het Forum voor Democratie van Thierry Baudet. In totaal zijn dat 393 stemmen van de in totaal 2894 mensen die hun stem uitbrachten, een percentage van 13,6%.
Grof gezegd stemt een op de tien Amelanders dus voor Wilders en Baudet. Net hun twee partijen steunen de sancties die door Nederland – en bijgevolg de rest van de wereld – zijn opgelegd aan Rusland, niet. Hoe veel raakvlakken uw politieke standpunten ook hebben met een van deze twee partijen: moet je jezelf nu niet de vraag stellen of je wel de goede keuze hebt gemaakt? Zeker als je op Baudet hebt gestemd. Deze malafide politicus is een gevaar voor onze samenleving. Hij is een groot aanhanger van Putin en stelt dat het een 'prachtige vent' en 'een toonbeeld van mildheid' is. Aan die 130 Amelanders die dit nu lezen:
Ontkennen jullie ook de oorlog in Oekraïne?
Youri IJnsen